Beleidsplan 2019 - 2024
INLEIDING
De stichting, opgericht in 2005, houdt zich sinds het overlijden van haar oprichter in 2009 bezig met de behartiging van de doelstellingen zoals in de statuten omschreven: “de bevordering van kunst en wetenschap, speciaal op het gebied van de zogenaamde toegepaste kunsten, in het bijzonder die van de oude en moderne keramiek”. De stichting is bij leven opgericht door J.W.N. van Achterbergh. In zijn testament liet hij zijn collectie na aan de stichting en droeg het stichtingsbestuur op deze te conserveren en tentoon te (doen) stellen. Tevens bepaalde hij dat de inkomsten uit het vermogen dienden te worden aangewend zoals hierboven omschreven.
Helaas waren beide doelstellingen niet verenigbaar en heeft het bestuur besloten voorrang te geven aan de tweede doelstelling. Hiertoe is in de loop der jaren vrijwel de gehele collectie verkocht met uitzondering van een essentieel deel dat in permanente bruikleen is gegeven aan het Nationaal Keramiekmuseum Princessehof te Leeuwarden. De laatste overige stukken van de collectie zijn in 2017 geveild. Hiermede is de situatie bereikt dat de stichting feitelijk geen collectie meer beheert en is omgevormd tot een zuivere vermogensstichting. De inkomsten worden gegenereerd uit vastgoed en effecten. De werkzaamheden van de stichting bestaan thans dan ook hoofdzakelijk uit het beheren van het vermogen en het verstrekken van subsidies.
DOELSTELLINGEN
Aan de statutaire doelstelling wordt in het algemeen op 3 wijzen uitvoering gegeven:
1. rechtstreekse subsidies en donaties op aanvraag aan personen en instellingen,
2. stipendia en aankoopsubsidies aan musea,
3. tweejaarlijkse toekenning van de Van Achterberghprijs.
Subsidies en donaties kunnen op ieder moment worden aangevraagd bij het secretariaat. Dit kan per post, per mail en –bij voorkeur- door het subsidieformulier in te vullen dat op de website van de stichting aanwezig is. Een commissie bestaande uit 3 bestuursleden beoordeelt de aanvraag. Bij unanimiteit beslist de commissie en meldt dit in de bestuursvergadering. In alle overige gevallen wordt de aanvraag in de bestuursvergadering behandeld. De secretaris registreert alle aanvragen en het besluit wordt schriftelijk (per mail) aan de aanvrager medegedeeld. Van de positieve beslissingen wordt een afschrift aan de penningmeester gezonden. De begunstigde dient vervolgens een declaratie in bij de penningmeester. Een toekenning is geldig voor het jaar van toekenning en het daaropvolgende kalenderjaar. Daarna vervalt de toekenning.
Stipendia en aankoopsubsidies aan musea worden door het bestuur geïnitieerd en na overleg met de begunstigde toegekend. Stipendia zijn doorgaans meerjarensubsidies die de begunstigde gefaseerd kan opvragen.
De Van Achterberghprijs wordt tweejaarlijks toegekend aan een persoon of instelling die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt voor de promotie van keramiek. De laureaat wordt gekozen door een onafhankelijke jury van drie deskundigen. Per 2 jaar wordt één jurylid vervangen. Het bestuur benoemt de juryleden.
Naast het bovenstaande kan de stichting actief zoeken naar projecten die beantwoorden aan de doelstelling en die financiële bijstand behoeven om tot uitvoering te komen teneinde deze te subsidiëren. Op de website van de stichting worden de gesubsidieerde projekten vermeld. Tevens wordt (doorgaans) aan de begunstigden de voorwaarde van naamsvermelding gesteld.
TOEKENNINGSBELEID
De overwegingen om een subsidie toe- of af te wijzen worden niet bekendgemaakt. In zijn algemeenheid hanteert de stichting een ‘drietraps’-besluitvorming bij haar beraadslaging:
a/ betreft het keramiek?
b/ indien niet: betreft het toegepaste kunst?
c/ indien niet: betreft het kunst en/of wetenschap?
De stichting stelt zich ten doel jaarlijks een bedrag van €100.000,- aan subsidies toe te kennen. Gezien het fluctuerend karakter van de beleggingsopbrengsten zal dit niet altijd gedekt worden door gerealiseerde inkomsten. In dat geval zal intering plaatsvinden.
BESTUUR
Gelet op het ontstane karakter als vermogensstichting verwacht het bestuur dat het beleid zich in de komende jaren op dezelfde wijze zal voortzetten. Er is gebleken dat beoordeling van subsidies en het kiezen van overige begunstigden doorgaans veel tijd, uiteenlopende expertise en bekendheid met de keramische- en kunstwereld vraagt. Een duidelijk beeld over de aanwending en verantwoording van subsidies is vaak noodzakelijk. Zo zijn de bestuurders al naar gelang van hun specialisme, ook betrokken bij het toezien op uitvoering van de gesubsidieerde projecten. Om die reden blijft het noodzakelijk dat het bestuur uit een relatief groot aantal leden bestaat met uiteenlopende achtergronden. Twee bestuursleden zijn bij oprichting voor het leven benoemd.
Wij verwachten een toename van de zelfstandige subsidie-aanvragen in de komende jaren als gevolg van verdere bezuinigingen in de kunstsector door de overheid enerzijds en door toenemende bekendheid van onze stichting anderzijds. Daarnaast draagt het introduceren van de stipendia en de Van Achterberghprijs bij aan toename van de subsidieverstrekkingen. Het bestuur is voornemens om nog andere actieve vormen van subsidiering te initiëren. Daarnaast is het streven om meer bekendheid te genereren door actiever gebruik van de website en grotere zichtbaarheid in de relevante netwerken.
Conform de statuten worden bestuursleden voor 4 jaar benoemd met mogelijkheid tot herbenoeming voor nogmaals 4 jaren. Voor bestuursleden die onder de oude statuten zijn benoemd geldt een termijn van respectievelijk 6 en 4 jaren. Uitzondering hierop vormen de statutair voor het leven benoemde bestuursleden. Er is een rooster van aftreden.
De bestuursleden ontvangen voor hun werk een geringe vergoeding en kunnen de kosten die verband houden met hun bestuurstaak declareren. De vergoeding die bestuursleden ontvangen overschrijdt de maximaal fiscaal vrijgestelde vergoeding voor vrijwilligers niet en wordt jaarlijks aangepast.
FINANCIËN
Statutair is bepaald dat het kapitaal van de stichting in stand dient te blijven teneinde inkomsten te genereren. Naast vastgoed waaruit een vaste stroom inkomsten wordt verkregen, bestaan de inkomsten van de stichting uit beleggingsopbrengsten. Dit laatste is evenwel afhankelijk van de ontwikkelingen op de financiële markten. De portefeuille is volgens een neutraal profiel ondergebracht bij twee first class vermogensbeheerders. Op deze wijze wordt een professioneel beleggingsbeleid en beperking van risico’s gepaard aan een redelijke kans op rendement. De stichting heeft een Beleggingsstatuut dat aan de vermogensbeheerders is opgelegd.
FONDSENWERVING
De stichting is niet actief op het gebied van fondsenwerving. De middelen waaruit subsidies worden verstrekt bestaan per definitie uit de baten voortvloeiend uit de nalatenschap. Wel werd bij erfstelling een nalatenschap, omvattend een kunstcollectie en onroerend goed ons voor de toekomst toegezegd. Legaten en giften zijn uiteraard welkom maar worden niet actief nagestreefd.
SLOTWOORD
De Stichting Van Achterbergh-Domhof maakt dit jaar haar eerste decennium vol met de uitvoering van haar taak als beheerder van de nalatenschap van Jacob van Achterbergh. De stichting heeft veel werk verzet in het afwikkelen van de nalatenschap en het onderbrengen, documenteren en te gelde maken van de omvangrijke en imposante collectie. Ook is veel inspanning verricht in het creëren van bekendheid en het professionaliseren van de organisatie, het op juiste wijze onderbrengen van het vermogen, het regelen van de governance en het opzetten van een juist financieel beheer, alsmede het opzetten van een goed aanvraagproces voor subsidies.
In het komende decennium zal de stichting zich richten op het verder uitbouwen van de bekendheid en intensivering van het professioneel en structureel ondersteunen en stimuleren van de (keramische) kunst in Nederland.
Den Haag, 4 maart 2019 (herzien 29 juni 2022 i.v.m. bestuurswijziging)
Het bestuur:
Mr. Saskia (A.P.M.) Simonis (voorzitter)
Gerrit Jan Hoogeland (secretaris)
Willem Riegman LLM (penningmeester)
Drs. Marianne E. Heslenfeld
Marianne (J.H.) Reintjes
Alain Veldkamp
Erik G. Voorrips