Beleidsplan 2024-2029

INLEIDING

De stichting, opgericht in 2005, houdt zich sinds het overlijden van haar oprichter in 2009 bezig met de behartiging van de doelstellingen zoals in de statuten omschreven: “de bevordering van kunst en wetenschap, speciaal op het gebied van de zogenaamde toegepaste kunsten, in het bijzonder die van de oude en moderne keramiek”. De stichting is bij leven opgericht door J.W.N. van Achterbergh. In zijn testament liet hij zijn collectie na aan de stichting en droeg het stichtingsbestuur op deze te conserveren en tentoon te (doen) stellen. Tevens bepaalde hij dat de inkomsten uit het vermogen dienden te worden aangewend zoals hierboven omschreven.

Hiertoe is in de loop der jaren vrijwel de gehele collectie verkocht met uitzondering van een essentieel deel dat in langdurige bruikleen is gegeven aan het Nationaal Keramiekmuseum Princessehof te Leeuwarden. De laatste overige objecten van de collectie zijn in 2017 geveild. Thans is de situatie bereikt dat de stichting feitelijk geen collectie meer beheert en haar inkomsten genereert uit vastgoed en effecten. De werkzaamheden van de stichting bestaan thans dan ook hoofdzakelijk uit het beheren van het vermogen en het verstrekken van subsidies.

DOELSTELLING

Aan de statutaire doelstelling wordt in het algemeen op 3 wijzen uitvoering gegeven:

rechtstreekse subsidies en donaties op aanvraag aan personen en instellingen,
stipendia en aankoopsubsidies aan musea,
tweejaarlijkse toekenning van de Van Achterberghprijs.

Subsidies en donaties kunnen op ieder moment worden aangevraagd bij het secretariaat. Dit kan door het subsidieformulier in te vullen dat op de website van de stichting aanwezig is. Een commissie bestaande uit 3 bestuursleden beoordeelt de aanvraag. Bij unanimiteit van deze commissie wordt de subsidie in de bestuursvergadering in beginsel toegekend door het bestuur, mits er voldoende middelen zijn en er geen bijkomende, of onvoorziene omstandigheden zijn, die de toekenning verhinderen In overige gevallen wordt de aanvraag in het bestuur behandeld en beslist. De secretaris registreert alle aanvragen en het besluit wordt schriftelijk (per mail) aan de aanvrager medegedeeld. De begunstigde dient vervolgens een declaratie in bij de penningmeester via het uitbetalingsformulier dat vanuit de stichting wordt toegestuurd. Een toekenning is geldig voor het jaar van toekenning en het daaropvolgende kalenderjaar. Daarna vervalt de toekenning.

Stipendia en aankoopsubsidies aan musea worden door het bestuur geïnitieerd en na overleg met de begunstigde toegekend. Stipendia zijn doorgaans meerjarensubsidies die de begunstigde gefaseerd kan opvragen.

De Van Achterberghprijs wordt tweejaarlijks toegekend aan een persoon of instelling die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt voor de ontwikkeling van de Nederlandse keramiek, dan wel zich heeft onderscheiden door persoonlijk keramisch werk. De laureaat wordt gekozen door een onafhankelijke, bestaande uit een oneven aantal personen. Het bestuur benoemt de juryleden.

Naast het bovenstaande kan de stichting actief zoeken naar projecten die beantwoorden aan de doelstelling en die financiële bijstand behoeven om tot uitvoering te komen teneinde deze te subsidiëren.

Op de website van de stichting wordt een selectie van de gesubsidieerde projecten vermeld. Tevens wordt (doorgaans) aan de begunstigden de voorwaarde van naamsvermelding gesteld.

TOEKENNINGSBELEID

De overwegingen om een subsidie toe- of af te wijzen worden niet bekendgemaakt. In zijn algemeenheid hanteert de stichting een ‘drietraps’-besluitvorming bij haar beraadslaging:

a. betreft het keramiek?
b. indien niet: betreft het toegepaste kunst?
c. indien niet: betreft het kunst en/of wetenschap?

De stichting stelt zich ten doel jaarlijks een bedrag van € 120.000,- aan subsidies en de Van Achterbergh prijs (inclusief kosten) toe te kennen. Dit bedrag wordt jaarlijks gecorrigeerd met de consumenten-prijs-index.

BESTUUR

Binnen de stichting heeft het bestuur drie taken:

Het besturen van de stichting;
Het beheer van het vermogen;
Het beoordelen van subsidie aanvragen.

Er is gebleken dat beoordeling van subsidies en het kiezen van overige begunstigden doorgaans veel tijd, uiteenlopende expertise en bekendheid met de keramische- en kunstwereld vraagt. Een duidelijk beeld over de aanwending en verantwoording van subsidies is vaak noodzakelijk. Daartoe zal het bestuur ook vragen om een verantwoording van de uitgaven en rapportage van het resultaat van het project.

Wij verwachten een toename van de zelfstandige subsidieaanvragen in de komende jaren als gevolg van verdere bezuinigingen in de kunstsector door de overheid enerzijds en door toenemende bekendheid van onze stichting anderzijds. Daarnaast draagt het introduceren van de stipendia en de Van Achterberghprijs bij aan toename van de subsidieverstrekkingen. Het bestuur is voornemens om nog andere actieve vormen van subsidiëring te initiëren. Daarnaast is het streven om meer bekendheid te genereren door actiever gebruik van de website en grotere zichtbaarheid in de relevante netwerken.

Conform de statuten worden bestuursleden voor 4 jaar benoemd met mogelijkheid tot herbenoeming voor nogmaals 4 jaren. Uitzondering hierop vormen de statutair voor het leven benoemde bestuursleden. Er is een rooster van aftreden.

De bestuursleden ontvangen voor hun werk een geringe vergoeding en kunnen de kosten die verband houden met hun bestuurstaak declareren. De vergoeding die bestuursleden ontvangen overschrijdt de maximaal fiscaal vrijgestelde vergoeding voor vrijwilligers niet en wordt jaarlijks aangepast.

INKOMSTEN, VERMOGENSBEHEER EN BESTEDINGEN

Statutair is bepaald dat het vermogen van de stichting bestemd is om inkomsten op te leveren en dat het vermogen in beginsel in stand dient te blijven en dienovereenkomstig zal worden belegd.

De inkomsten van de stichting bestaan uit de netto huuropbrengsten van het pand dat de stichting bezit en uit opbrengsten van het vermogen dat belegd is in effecten. Het beheer van het vermogen in effecten wordt uitbesteed aan twee professionele externe vermogensbeheerders. Op de beleggingen in effecten is een beleggingsstatuut van toepassing. Daarin zijn regels opgenomen waaraan de beleggingen moeten voldoen. Het profiel van de beleggingsportefeuille is neutraal of gematigd offensief. Deze profielen passen bij enerzijds de lange beleggingstermijn en de wens om voldoende inkomsten te genereren en anderzijds de doelstelling tot het in stand houden van het vermogen.

FONDSENWERVING

De stichting is niet actief op het gebied van fondsenwerving. Legaten en giften zijn uiteraard welkom, maar worden niet actief nagestreefd. Zoals hierboven aangegeven worden de inkomsten besteed aan het verstrekken van subsidies en aan het verstrekken van de Van Achterberghprijs. Voorts worden uitvoeringskosten gemaakt. Het saldo daarvan leidt tot een toename of afname van het vermogen. Afhankelijk van de ontwikkelingen op de effectenbeurzen, kan het voorkomen dat in enig jaar het vermogen afneemt. De doelstelling is om het vermogen op de (middel)lange termijn in beginsel in stand te houden.

SLOTWOORD

De stichting heeft als beheerder van de nalatenschap en het gedachtegoed van Jacob van Achterbergh zich ten doel gesteld de kennis en ontwikkeling van de keramiek te bevorderen. Zij doet dit door individuele creatieve en talentvolle keramisten te ondersteunen bij hun projecten én door structurele samenwerkingen aan te gaan met musea en andere keramische instellingen. Concreet betekent dit:

financiële ondersteuning van / donaties aan musea bij tentoonstellingen
de aanschaf van keramische objecten mogelijk te maken
door samen te werken met drie opleidingscentra in Nederland, die zich specialiseren op het gebied van de keramiek en daarin opleiding en vorming bieden. Dat zijn De Rijksacademie van Beeldende kunsten In Amsterdam, het Europees Keramisch Werkcentrum (EKWC) in Oisterwijk en de Nederlandse Keramiekopleiding in Gouda.
De belangstelling voor ook de figuratieve keramiek lijkt weer onverminderd aanwezig te zijn en tegelijkertijd wordt men zich meer en meer bewust van ook de negatieve gevolgen van (massa-) productie. Men zoekt nieuwe manieren om keramiek op een duurzame manier te produceren, spaarzamer om te gaan met materialen (ook delfstoffen) en energie (stookkosten). Het steunen van creatieve maakprocessen is van belang want het experimenteren met nieuwe materialen en technieken leidt vaak tot waardevolle ontdekkingen en kan bijdragen aan nieuwe oplossingen om spaarzamer te gebruiken en minder te verspillen.

Amsterdam, december 2024

Het bestuur:

- Mr. Saskia (A.P.M.) Simonis (voorzitter)
- Gerrit Jan Hoogeland (secretaris)
- Willem Riegman LL.M. RA (penningmeester)
- Drs. Marianne E. Heslenfeld
- Marianne J.H. Reintjes
- Alain J. Veldkamp
- Erik G. Voorrips